Grommers

Victor van Solinge vroeg mij, hoe om te gaan met de grommers op de gaffel. Positie, materiaal e.d. Er zijn twee grommers, die met de uiteinden minimaal 20 cm uit elkaar moeten zitten (zie tekening gaffel hieronder). De bovenste grommer is het belangrijkste, een afstand van 85mm tot de gaffel is daarbij verplicht. In de laatste klassenvoorschriften is toegestaan dat je een kraal aan de val mag bevestigen om beschadiging te voorkomen. Maar dat moet dan weer worden afgetrokken van de maximaal toegestane 85mm. Hoe je zoiets ooit wil meten, is mij een raadsel, maar bij het NK heb ik wel vaker onaangename verrassingen op dit gebied mogen meemaken. In de begintijd van de jol maakte niemand zich druk om deze maat van de grommer, wat ook goed is te zien op oude foto's. De grommer van staaldraad (de onderste op de bovenste foto) is het meest gangbaar. Probleem is wel dat ze op den duur beschadigen, door het contact met de mastschijf. Hans van der Kooy had een grommer van zeilband gemaakt, maar ook deze beschadigt op den duur. Dyneema is een oersterk materiaal, geschikt voor een grommer. Een shackle (de bovenste 2) kunnen handig zijn. Zeker als je de tolerantie op de gaffel wil gebruiken: 170cm plus of min 40mm. Hiermee kun je het zeil wat hoger bij zachte wind hijsen en wat lager bij harde wind. Met een shackle als grommer ben je dan snel klaar: wel 2 of 3 oogjes op de gaffel maken. Wat me nog het beste bevalt is een dyneema grommer met een gesplitst oog en een metalen kous plus bindsel tegen het beschadigen. Op de onderste foto zie je er drie. Met 2 of 3 steekjes kun je de afstand tot de gaffel zelf bepalen. die 85 mm is trouwens wel aan te raden: alle zeilen worden hierop gesneden. Tijdens een NK heeft de klassencontroleur Tom Erik van Strien (streng doch rechtvaardig) bepaalt dat deze constructie is toegestaan mits het losse eind met een bindsel is vergrendeld, zodat verstelmogelijkheden zijn uitgesloten.

Tell tales

 

Op de whatsapp groep Friendship Nordics van 12voetsjol Noord ontstond een interessante discussie over tell tales. De beeldbel presentatie van Hero Breuning was de aanleiding. Diverse zeilers zoals Sipke Schuurmans, Wim Bleeker, Victor van Solinge, Durk Zandstra, Edwin Burggraaf, Bert Hamminga, Hero Breuning en Marius van der Pas hebben een inhoudelijke bijdrage geleverd. In dit blog artikel de conclusies. Op de foto de 888 met een Molenaar zeil. Deze wordt standaard uitgeleverd met negen tell tales. Zie de pijlen. Drie op ca. 30 cm achter de rondhouten (bb en sb). En drie aan het achterlijk.
1. Materiaal: wollen draadje, reep spinnaker doek of cassette bandje tape (veroorzaakt roestvlekken).
2. Aan de lijzijde moeten alle tell-tales strak naar achteren wijzen. Zo niet heb je geen optimale luchtstroming. Vooral de lijzijde is belangrijk voor de voortstuwing.
3. Aan de loefzijde moeten  de tell tales naar beneden wijzen. Dat is te bereiken door te sturen of door het grootzeil aan te passen aan de windrichting.

4. De drie tell tales in het achterlijk moeten strak naar achteren wijzen
5. Een wollen draadje aan beide zijstagen is ook een prima verklikker. Naast de wimpel boven op de mast. Vooral handig voor de wind, maar ook wel aan de wind.
6. Door de twist in het zeil aan te passen, wordt de stand van de tell/tales ook beïnvloed. En dus de optimale voortstuwing.

Er zijn drie kampen: fanatieke tell tale kijkers. En daarnaast 12voetsjol zeilers, die geen tell tales nodig hebben en alleen maar op hun gevoel afgaan. Misschien is het nog wel het beste af en toe naar je tell-tales te kijken. Tot die laatste groep mag ik ook mijzelf rekenen. Tell tales zijn geen wondermiddel.

Deze foto is direct hierna genomen. Na de ton ben ik afgevallen om snelheid te maken, maar het zeil stond nog te strak. 2 van de 3 tell tales aan lijzijde hangen slap naar beneden. En de achterste 3 tell tales ook. Geen optimale stand van het zeil dus.

Sneller Zeilen

 

Hero Breuning (foto boven) heeft 16 november een beeldbel presentatie gegeven. Ook wel webinar genoemd. Zie foto hieronder voor een indruk hoe zoiets werkt.

De presentatie van Hero kreeg iedereen op het scherm te zien , met de deelnemers daaronder. Door een digitaal handje op te steken, kon een vraag worden gesteld. In een uur werd de uitgebreide research van Hero op deze manier gedeeld. Heb je de sessie gemist, de presentatie en de video's staan hieronder.  

Presentatie Hero Breuning sneller zeilen
Video aan de wind zeilen in een Laser (voorbeeld)
Video aan de wind zeilen 2 in een Laser (voorbeeld)

Gezien de beperkte tijd, is alleen het aan de wind zeilen behandeld. Het voor de wind zeilen, zal in een volgende sessie aan de orde komen.

Bert Bos heeft een verslag van de bijeenkomst gemaakt .

Er kwam ook een vraag over overstag gaan en gijpen in een 12voetsjol. In dit blog artikel staan instructiefilmpjes van Wim en Pieter Bleeker.

overstag gaan en gijpen

Heb je inspiratie gekregen over dit onderwerp en wil je het delen? Stuur je bijdrage naar de webmaster, wordt het daarna hier gepubliceerd. 

Meer informatie over tell tales naar aanleiding van een discussie op de app groep Friendship Nordics

14 december 2020 zal Bert Hamminga een beeldbel sessie presenteren over het onderwerp 3D scannen van de jol. De uitnodigingen volgen via de geëigende kanalen.

Borgen zwaard

 

Steve Crook mailde mij een interessant probleem wat hem was overkomen. Omgeslagen, waarbij de jol helemaal ondersteboven lag met de mast recht naar beneden. In Nederland lukt dat niet, want de meren zijn hier maar ca. 2 a 3 meter diep. Maar de Zwitserse meren kunnen honderden meters diep zijn. Het zwaard viel uit de zwaardkast van Steve naar beneden en dan heb je een groot probleem om hem weer op de plaats te krijgen. De boot ligt vol water, alles drijft weg en dan ook het zwaard nog dat naast de zwaardkast aan een touwtje bungelt. Geen prettig vooruitzicht.

Er zijn twee oplossingen dit probleem te tackelen. Maak een soort haak van 1mm dik roestvrij staal. De haak om de zwaardbout en het andere eind met een bout of i.d. vastmaken aan het zwaardoog. Op deze manier is het zwaard geborgd en kan het niet naar beneden vallen. Zie onderstaande tekening

Wat ook kan is het zwaard boven de zwaardkast borgen met 2 stevige stukken shockkoord / elastieken. 5-6mm moet afdoende zijn. Op deze manier blijft het zwaard door de elastieken hangen en valt het niet volledig uit de zwaardkast. De oplossing met de haak is echter beter.