Voor de wind

8 februari 2021, een webinar georganiseerd door Bert Bos. Spreker, Hero Breuning met als onderwerp "voor de wind" in een 12voetsjol. Aanwezig achter het beeldscherm zo'n 20 jolzeilers. Hero lokte veel discussie uit door te zeggen, dat hij het ook niet precies wist. Dat gaf veel motivatie bij de aanwezigen onder wie de huidige kampioen Arjen Kort en diverse ex-kampioenen. Bert Hamminga heeft na afloop bovenstaande infographic gemaakt, wat de discussie aardig samenvat. Durk Zandstra kwam in de app groep Friendship Nordics met een Oud-Fries gezegde: Foar de Wyn is eltsenien un hurdsiler. Dat is dus de eerste tekening van Bert (links). Plat voor het lapje: sigaartje erbij, lekker relaxt. Veel beter is: binnen de wind varen op de klapgijp. Zet een tell-tale in je want, neerhaler losser en daarna binnen de wind varen. Met als risico dat je gaat slingeren en prachtig om kan slaan naar de verkeerde kant. Tekening 2 en 3 laten de krachten zien die het slingeren veroorzaaken in een jol. Waarom is deze inspannende techniek beter: Het heeft met luchtstroming te maken. Kijk maar eens naar de Pampus, die zetten de mast heel ver voorover voor de wind, dat doen ze niet voor niets. John Oakely heeft dat in de FD klasse ook proefondervindelijk vastgesteld. In een jol kan de mast niet voorover, maar het zeil wel, zelfde effect (tekening 4). Een soort kurketrekker effect van de windstroming laat tekening 5 zien. De giek staat strak tegen het want, maar de bovenkant van het zeil zit voorbij de mast en staat voorover. Net als in de pampus. Heel effectief, maar ook bloedlink. Continu de neerhaler aanpassen dus. Hoe harder het waait, des te meer aantrekken. En bij harde wind ook het zwaard naar beneden doen. De grootste rem voor de wind is echter het roer: dus proberen met losse handen te sturen, niet echt natuurlijk, maar bij wijze van spreken. Een jol zeil je tenslotte met je kont. De gaffel achter de mast, want dan staat je zeil beter, geen vouwen. En je gewicht ter hoogte van de helmstok om de vormweerstand van de romp te beperken. Dat wordt oefenen in het voorjaar! Het was weer een leuke en leerzame webinar avond. Met dank aan Hero Breuning en Bert Bos. Zie de presentatie van Hero.

Gaffel achter de mast, binnen de wind en met "losse handen" varen.