Kees Douze

Kees Douze was een bekende zeiler van de regio Loosdrecht en in 2011 overleden op 71 jarige leeftijd. Deze week moest ik aan hem denken. In 1972 oefenden wij de hele winter door op het Zuidlaardermeer en na afloop was er theorie, gegeven door bekende zeilers. Kees was daar één van, omdat hij olympisch zeilde in de Finnjol. Hij kon boeiend vertellen hoe het op hoog niveau toeging bij de start. Mutje aan mutje lagen de boten te wachten op het startsigaal en dan was de verleiding groot iemand zijn boot te pakken en hard achteruit te duwen. Kees had daar iets op gevonden: een kleine peddel waarmee hij een enorme klap op iemands vingers gaf. Dan leerden ze het wel af. Later is hij in de 12voetsjol gaan zeilen en werd toen vier keer kampioen. Eigenlijk vijf keer maar één keer is hem het kampioenschap ontnomen door het Watersportverbond, vanwege een technisch protest en een conflict over de plaats van de kimlatten. De technische problemen op Alkmaar in 2018 staan niet op zichzelf. Op deze foto uit 2003 deed Kees ook mee aan het NK op de Loosdrechtse plassen. Hij had toen al veel last van de ziekte van Parkinson en kon nauwelijks meer een schoot aantrekken. Vandaar de schoot tussen zijn tanden en ook nog het roer loslaten tijdens de overstag. Toen het harder ging waaien, ging zijn neef mee. Kees hoefde dan alleen nog maar te sturen en dat kon hij als de beste. Totaal werd hij toen vijfde, meende ik. Deze winter heb ik ook een kleine peddel gemaakt. Omdat het volgens de klassenvoorschriften verplicht is, naast de roeiriemen. En daarnaast is een roeiriem ook minder geschikt voor de Kees Douze taktiek. Een peddel is dan handiger. Het komende kampioenschap 2020 zal weer spraakmakend gaan worden, Augustus 2020 op de Langweerder wielen.

Op deze foto uit 2003 lag Dirk Jaap Kooistra mijlenver voor, daarna de auteur in de 824, Hans Nieuwland op 3 en Kees op 4. Dirk Jaap kooistra werd uiteindelijk kampioen dat jaar.
Op wikipedia is Kees Douze ook beschreven.

Het technische protest waardoor Kees Douze het kampioenschap in 1994 werd ontnomen ging over de plaats van de kimkielen. Normaal volgen die het land tussen gang 4 en 5, dus gebogen. (zie klasseregel J.2.25). Maar als je de kimkielen van 1,85m evenwijdig en recht aan de kielbalk laat lopen, is er minder weerstand. En dus snelheidsvoordeel. Tijdens de keuring van de jol door de verbondsmeter is het blijkbaar niet opgemerkt. Over de schuldvraag is mij niets bekend, maar in de Valkenklasse hebben vergelijkbare problemen gespeeld. De kosten van herstel zijn in dat geval door het verbond opgehoest. Kees Douze heeft zijn jol in elk geval laten aanpassen aan de (vernieuwde?) klasseregels c.q de tekeningen. Dat het gepaard ging met enorme ruzies, achterklap en wrok laat zich raden
Een vergelijking met de zwaardkastproblematiek gaat in dit geval niet op. Hout zwelt nu eenmaal door vocht. Tijdens de keuring wordt de zwaardkast netjes gemeten maar daarna ontstaan verschillen. Qua snelheidsverschil gaat een vergelijking ook mank. Een rechte kimkiel van 1,85 en 2cm hoogte levert snelheidswinst op. Een kromme zwaardkast in alle redelijkheid niet. Het wordt een ander verhaal als de zwaardkast bewust kleiner wordt gemaakt door een strook rubber. Dat kan een zeiler worden verweten, omdat het een bewuste handeling is voor een modificatie van de romp na de keuring.
Maar nu we in Nederland steeds meer overgaan richting modern en Italie, is er ook voor de kimkielen nog een alternatief. Gewoon eraf schaven. Hebben de Italianen allang gedaan bij hun AICD jollen. Alles wat de snelheid in de weg zit, rucksichtlos verwijderen. De enige Italiaanse 12voetsjollen met kimkielen staan veilig opgeborgen in het museum: de I1 Pierino en de I2 Lodoletta.
Het zal Kees Douze niet meer uitmaken. Zijn wraak was sowieso zoet: na dit incident werd hij nog drie keer kampioen. Ook met de kimkielen op de juiste plaats.

Dikte gaffel

Colin Blewitt is een Engelse international 12 zeiler en heeft wat problemen zijn jol rechtop te houden met harde wind. Hij zeilt altijd alleen. Zijn er ook tuning mogelijkheden hier iets aan te doen, was zijn vraag. Zeker, je kunt het volgende proberen:
Het zeil via de val wat lager zetten, waardoor het zeilpunt naar beneden gaat. De boot is dan gemakkelijker rechtop te varen. Wel oppassen dat je gaffel niet te ver van de mast komt te staan. Via een extra touwtje om de mast kun je dat voorkomen. Dit heet "het touwtje van Leen" en is toegestaan volgens de Nederlandse regels.
Een ander mogelijkheid is een extra vlak zeil aan te schaffen. Mijn broer Wim heeft dat gedaan en hij kan het heel lang volhouden de boot rechtop te varen. Als de wind wegvalt heb je wel een probleem, vaak heb je dan zo weinig druk door het vlakke zeil dat je behoorlijk inboet op snelheid.
Maar lichamelijk fit zijn helpt ook. Ver buiten boord hangen, komt echter op je spieren aan en de sportschool is dan een uitkomst. Voor Colin is dat een probleem: sinds de lagere school is hij niet meer naar een sportschool geweest. In deze Corona tijd train ik nu elke morgen een half uur thuis. Deze oefeningen van youtube Lucy kreeg ik van Geja. Je wordt er reuze fit van en daarnaast ook veel strakker in het vel. Een aanrader. Zeker voor corpulente jolzeilers.
Wat ook kan is de gaffel dunner maken. Daardoor krijg je meer twist in het zeil, waardoor het zeilpunt ook naar beneden gaat. De theorie over twist is goed beschreven in dit blogartikel. Maar welke dikte voor je gaffel is dan het beste. Ik heb 3 gaffels naast elkaar gezet.
1 een hele dikke gaffel gemaakt door Linthorst,
2 een onderin dikke gaffel en bovenin dunne gaffel gemaakt door Jeroen de Groot. Met deze gaffel ben ik 4 keer kampioen geworden.
3 een superdunne gaffel gemaakt door mijzelf van goedkoop Gamma hout.
De maten van deze 3 gaffels staan beschreven in dit PDF document.
De foto's van dit meetproces staan hier
De maten van de gaffel van Jeroen de Groot(nummer 2) zou ik Colin willen aanraden.

Geja (strak in het vel) en Pieter (ook niet al te dik). Zo vier je in deze corona tijd tegenwoordig je 65e verjaardag...met een bloemetje van je familie op 1,5m afstand, buiten.

Corona sailing

Helaas geen Baldeneysee friendshipseries door het Corona virus. Elk nadeel heb zijn voordeel (Johan Cruyff): meer tijd alle uitvindingen van de afgelopen winter nog even te testen. Zie ook de foto's:
Twee Amerikaanse roeidollen (helemaal rond) in twee bijpassende dolpotten (13mm) gekocht bij www.toplicht.de en gemonteerd.
De roeiriemen met het blad naar voren opbergen, dan zit het ook niet in de weg. Met een zeilbandje en een slipsteek even vastzetten. Altijd handig voor het geval je omslaat. Een kleine bijpassende peddel van 500 gram en 1m lengte voor het geval je in de haven snel iets nodig hebt. Allemaal NL proof, ik voldoe immers graag aan alle regels: zowel de Internationale Copenhagen rules als de uitgebreide Nederlandse klassenregels. Let op: het laden van de oorspronkelijke klassenregels (copenhagen rules) is een PDF en duurt nogal lang door alle tekeningen.
De wanten nu vastgemaakt met 3mm flyneema touw en 1,5m lengte. Het is van Dyneema, dus absoluut geen rek. te koop bij www.lijnenspecialist.nl.
De grommer bevestigingsoogjes voor de gaffel moeten vastgelegd worden op 170cm vanaf de onderste zwarte band met een tolerantie van 4cm. Dat biedt mogelijkheden: met een harde wind de gaffel op het bovenste oog bevestigen met een shackle (incl modern bolletje tegen het beschadigen). Met zachte wind de gaffel hoger zetten op het onderste oog. Met de shackle kun je die 8cm snel aanpassen. Met dank aan Bob van der Pol, de geestelijke vader van deze truc. Het scheelt altijd iets in snelheid.
Dit jaar gekozen voor een stijve giek, stijve mast en een gaffel die in het midden de maximale dikte heeft, maar naar boven toe snel dunner wordt. Het vangt de vlagen bovenin goed op, door een betere twist van het zeil. Ik heb hier veel vertrouwen in. Zie ook het prima artikel van Hero Breuning in het jollenbulletin.
Een shackle voor het bevestigen van het leidsel, zorgt ervoor dat je snel van gaffel kunt wisselen als dat nodig is. Shackles zijn te koop bij de lijnenspecialist, maar met wat oefening ook goed zelf te maken.

Een zelfgemaakte shackle van 3mm dyneema voor de onderste en bovenste grommer op de gaffel. Dat mag tegenwoordig: een lijn is toegestaan. In de Copenhagen rules is dit detail niet gespecificeerd, maar de roeiriemen gelukkig wel: je hebt de keuze uit een vlak of een gebogen blad :-)

Kleine peddel en roeiriemen met het blad naar voren.